عناصر داستان نویسی در داستان های جبران خلیل جبران

چکیده داستان یکی از مهم ترین انواع ادبی به شمار می رود که از دیرباز در میان ملل مختلف از جایگاه ویژه ای برخوردار بوده است. هر داستان از اجزا و عناصری تشکیل می شود که باعث انسجام ساختار داستان می شوند. تحلیل عناصر داستانی، یکی از روش هایی است که ارزش واقعی آثار داستانی را نشان می دهد. پایان نامه ی پیش رو، به تحلیل و بررسی عناصر داستانی در داستان های جبران خلیل جبران، در سه نوع رمان، داستان کوتاه و داستانک در چهار کتاب بال های شکسته«الأجنحه المتکسره»، عروسان چمن زار«عرائس المروج»، روح های سرکش«الأرواح المتمرده »و اشک و لبخند «دمعه و ابتسامه» می پردازد و با ذکر شواهدی از به کارگیری این عناصر هفتگانه که شامل شخصیت، حوادث، زمان، مکان، گفتگو، پیرنگ و درون مایه یا پیام داستان است، بر آن است تا نقاط قوت و ضعف جبران را در داستان نویسی نشان دهد. آنچه می توان به عنوان نتیجه ذکر کرد این است که جبران عناصر داستان نویسی را در هر سه نوع داستانی خود به کار برده است با این تفاوت که این عناصر در رمان و داستان کوتاه نمود بیشتری دارند، ولی در داستانک ها، به خاطر ایجاز و اختصار محدودتر می شوند. جبران در داستان های خود از شخصیت های کمتری استفاده می کند ،این شخصیت ها بر دو نوع ایستا و پویا هستند. جبران به دو روش مستقیم و غیر مستقیم به توصیف شخصیت ها می پردازد، ولی بیشتر از روش مستقیم استفاده می کند. او هم چنین در تحلیل شخصیت ها، بیشتر به توصیف ظاهر آن ها می پردازد. حوادث در داستان ها، منطقی هستند. جبران، داستان هایش را به دو روش اول شخص و سوم شخص روایت می کند، اما بیشتر از روش دوم استفاده می کند. او در تمام داستان ها، زمان داستان را مشخص می کند و زمان های مختلفی مثل ذکر سال وقوع حادثه، فصول، ماهها ، شب و روز را ذکر می کند. مکان اکثر داستان هایش نیز، کشور لبنان می باشد. عنصر گفتگو، با ذهنیت شخصیت های داستانی، منطبق است و بیشتر از گفتگوی بیرونی(دیالوگ) استفاده می کند، اما به نسبت سایر عناصر، عنصر پیرنگ را به شکل ساده و مختصری به کار برده است. درون مایه ی داستان هایش نیز، بیشتر مسائل اجتماعی است. خلاصه اینکه جبران از به کارگیری عناصر فنی داستان، در داستان های خود غافل نبوده ، اما به نظر می رسد آنچه در درجه ی اول برای او حائز اهمیت است، درون مایه و پیام داستان است که همان پرداختن به مسائل اجتماعی و مشکلات جامعه می باشد. جبران نویسنده ایست که از دردهای جامعه اش آگاه است و سعی دارد افکار و عقایدش را در قالب داستان ریخته و به خواننده منتقل کند. کلمات کلیدی: داستان نویسی، عناصر داستان، رمان، داستان کوتاه، داستانک، جبران خلیل جبران.